Na przestrzeni lat zdefiniowano wiele reguł, które pozwalają na wykonanie ciekawych ujęć. Część z nich, takich jak kompozycja, światłocień, sposób prezentacji przestrzeni czy ekspresja swoje źródła mają w malarstwie. Dowiedz się więcej na temat najważniejszych reguł fotograficznych i sprawdź, dlaczego niektóre z nich czasem warto złamać!
10 bazowych reguł w fotografii
Mówi się często, że od ekspozycji oraz kompozycji zależy treść zdjęcia, estetyka i oddziaływanie na widza. Poznaj 10 reguł, które są uważane za jedne z najważniejszych wskazówek dla młodych fotografów.
- Trójpodział w kompozycji kadru
Zasada ta obowiązywała już w malarstwie renesansowym. Polega na tym, że każdy kadr dzieli się z wykorzystaniem dwóch linii na trzy części w pionie oraz w poziomie. W ten sposób kadr jest podzielony na 9 równych pól. Linie wyznaczają tzw. mocne punkty. Ważne elementy ujęcia według zaleceń powinny się znaleźć na przecięciu tych linii.
- Zasada złotej godziny
Zazwyczaj odradza się wykonywanie zdjęć w pełnym świetle. Najkorzystniejsze światło występuje w trakcie dwóch godzin. Jest wtedy miękkie i specyficznie rozkłada się po fotografowanych obiektach, dając doskonałe efekty. Chodzi nie tylko o kolorystykę zdjęcia, ale też o kąt padania światła oraz grę światłocienia. Pierwsza ze złotych godzin to ta o poranku, a druga przed zachodem słońca. Sam termin „złota godzina” jest umowny, ponieważ odnosi się do dwóch godzin w ciągu dnia, kiedy światło ma specyficzną barwę. Dokładny czas złotej godziny zależy od położenia geograficznego.
- Kilka planów jednocześnie
Szczególnie w odniesieniu do fotografii krajobrazowej mówi się o pokazywaniu kilku planów. Nie zawsze na pierwszym z nich znajduje się to, co najważniejsze. Zdaniem doświadczonych fotografów dobra kompozycja to nie tylko odpowiednie umieszczenie ważnego elementu w kadrze, ale też zarządzanie pustą przestrzenią, w której znajduje się fotografowany obiekt.
- Głębia ostrości
Głębia ostrości daje złudzenie przestrzeni. Ostre zdjęcia są najlepsze, ale głębia, która niejako jest rozmyciem, sprawia to, co ostre wydaje się bliżej oglądającego. Głębia jest środkiem artystycznego wyrazu. Można ją uzyskać, zmieniając parametry przesłony oraz odległości, na którą nastawiona jest ostrość obiektywu. Na efekt głębi ma wpływ także rozdzielczość oraz światłoczułość matrycy.
- Prześwietlenia i niedoświetlenia na zdjęciu
Słońce nie zawsze dobrze działa na fotografowany obiekt. Efektem złego ustawienia względem światła są prześwietlenia i niedoświetlenia, a wywoływanie zdjęć w ten sposób wykonanych traci sens. Radzi się, aby fotografować tak, aby obiekt był skierowany w przeciwną stronę niż źródło światła. Mówi się wtedy o fotografowaniu ze światłem, a nie pod światło.
- Zakrzywienie linii horyzontu czy innych linii prostych
Początkującym fotografom poleca się, by pilnowali tego, aby w kadzie nie występowały zakrzywienia linii horyzontu czy innych linii prostych (np. w czasie fotografowania budynków). Profesjonalni fotografowie zazwyczaj używają statywu, który stabilizuje obraz.
- Unikanie centralnych kompozycji
Nasze oko bardzo lubi symetrię, ale zaleca się, by tworzyć kompozycje asymetryczne. Dlaczego? Zdaniem specjalistów kompozycja centralna jest dość nudna i odwraca na zdjęciu uwagę od tego, co jest naprawdę istotne.
- Nie ucinanie rąk czy nóg
Bardzo często popełnianym błędem w fotografii jest pomijanie w kadrze dłoni i stóp fotografowanych osób. Warto kadrować z głową i przed naciśnięciem spustu migawki chwilę się zastanowić, co tak naprawdę chcemy uwiecznić. Dzięki temu odbitki zdjęć będą też ciekawsze.
- Oko w portrecie
Kiedy wykonujemy ujęcie portretowe, mamy do wyboru formę piersiową, ujęcie 1/2 albo portret , na którym zostanie ujęta cała postać. Jeśli wykonujemy portret w postaci popiersia, nie bójmy się przybliżyć i umieścić w kadrze „dominującego oka”. Dzięki temu odbiorca zdjęcia będzie miał wrażenie, że fotografowana osoba cały czas go obserwuje.
- Stosowanie linii wiodących
Jedną z ważnych zasad jest też wykorzystanie naturalnych linii wiodących, które zbiegają się do fotografowanego obiektu. Linie wiodące są elementami pejzaży, które w sposób naturalny prowadzą oko widza do ważnego elementu w kadrze. Szczególnie ma to znaczenie w ujęciu miasta, reporterskim czy w fotografii krajobrazowej. Mogą to być np. szczyty drzew, linie pagórków, droga czy tory kolejowe.
Zasady są po to, by je czasem złamać
Rzadko się zdarza, by osoba, która nie zna fotograficznych reguł, wykonała dobre ujęcie. Aby łamać zasady, trzeba je najpierw dobrze poznać. Za to świadome łamanie zasad bywa bardzo rozwojowe dla fotografa. Najczęściej łamane zady to:
- umiejscowienie obiektów w centrum,
- kadrowanie z wykorzystaniem otworów – okien, drzwi, ram,
- trójpodział punktów,
- wprowadzenie do kompozycji elementów dynamizujących,
- poziom świata,
- uzyskiwanie efektu powtarzalności, tworzenie wzorów i struktur,
- komponowanie z wykorzystaniem osi symetrii,
- eksperymenty ze światem i głębią ostrości,
- umieszczenie linii horyzontu na środku kadru,
- nieostrość zdjęcia,
- przełamanie koncepcji piony-poziomy.
Świadome łamanie zasad etapem rozwoju
Reguły można łamać, kiedy ma się większe doświadczenie w fotografii. Wtedy jest to po prostu pewien kolejny etap twórczości. Czasem trzymanie reguł może zahamować rozwój i uniemożliwić wypracowanie swojego własnego stylu. Łamiąc zasady, fotograf musi wiedzieć, że to robi i jaki efekt chce w ten sposób osiągnąć. Ci, który łamią reguły, zazwyczaj też szukają w tym zakresie oryginalnych pomysłów. Warto zainspirować się, szukając ciekawych rozwiązań w Internecie i podpatrywać mistrzów w swoim fachu.
A te najpiękniejsze ujęcia, które powstały ze świadomym złamaniem zasad, można później wywołać, zamawiając odbitki online czy fotogadżety!
Booking.com
