Kopenhaga na rowerze

Styczniowy dzień jak co dzień w Kopenhadze

7 rano w Kopenhadze. Tysiące ubranych w eleganckie garnitury biznesmenów, kobiet wystrojonych w zwiewne sukienki oraz zapracowanych rodziców odwożących dzieci do przedszkola czy szkoły jadą śpiesznie na swoich 2 kółkach. Oto Kopenhaga, miasto rowerów!

Poruszanie się rowerem po Kopenhadze

Kopenhaga to największy europejski konkurent Amsterdamu jeśli idzie o miano rowerowej stolicy Europy. Według danych statystycznych aż 36% Duńczyków jeździ do pracy, szkoły czy na zakupy rowerem. Aż trudno uwierzyć, że ilościowo przewyższają oni pod tym względem takiego giganta ludnościowego jak Stany Zjednoczone! Faktycznie łączna długość ścieżek rowerowych jest imponująca – aż 350 km osobno wytyczonych na chodnikach, 23 km biegnących równolegle z jezdniami oraz 43 km w parkach, skwerach i innych zielonych areałach. To rekord!

Unikalność kopenhaskich ścieżek rowerowych polega także na tym, że są one zawsze 1-kierunkowe, tzn. że biegną analogicznie do pasów ruchu – między jezdnią a chodnikiem, zaś po drugiej stronie ulicy w kierunku przeciwnym. Zmniejszenie ryzyka kolizji jest zatem oczywiste. Przepisowo minimalna szerokość takiej 1-kierunkowej ścieżki rowerowej ma wynosić 1,7 m, w praktyce jednak jest ona o wiele szersza – od 2,2 do 2,5 m.

Bezpieczeństwo dodatkowo zwiększają 9-cm wysokości garby, wzniesione wzdłuż całej długości ścieżek rowerowych, które odgradzają je od aut oraz pieszych na chodnikach. Liczby? W 1996 r. doszło do 252 poważnych wypadków, w których ucierpieli rowerzyści, zaś w 2010 r. już tylko do 92.

Wybudowanie infrastruktury rowerowej to jedno, natomiast jej prawidłowe i bezproblemowe funkcjonowanie to drugie. W Kopenhadze są jeszcze 2 wspaniałe rzeczy, które świadczą, że miasto jest prawdziwą mekką rowerzystów. Pierwszą jest zielona faza świateł, która wspaniale wyregulowana, pozwala na przejechanie (rzecz jasna przy standardowej prędkości ok. 20 km/h) praktycznie bez zatrzymywania się na czerwonym świetle bardzo dużej części miasta. Działa to z pewną niekorzyścią dla kierowców aut, jednak o dziwo nikt nie protestuje.

Styczniowy dzień jak co dzień w Kopenhadze Drugim udogodnieniem jest zasada dokładnego oczyszczania ścieżek rowerowych ze śniegu (który w Danii pada przez kilka zimowych miesięcy) – zawsze najpierw odśnieżane są drogi dla rowerzystów, a dopiero potem dla samochodów. Inaczej jest tylko w przypadku 4 głównych arterii w Kopenhadze, które wyjątkowo oczyszczane są równocześnie ze ścieżkami rowerowymi. Statystycznie przekłada się to na 80% wszystkich rowerzystów, którzy nie rezygnują z rowerów nawet w styczniu.
Inne przydatne wskazówki na temat poruszania się rowerem po Kopenhadze? Koniecznie używajcie rąk jako kierunkowskazów i pamiętajcie – wyprzedza się z prawej strony!

Przewożenie rowerów

Rowery można przewozić w duńskich pociągach (DSB) za darmo. W lecie ubiegłego roku podmiejskie linie kolejowe S-tog wprowadziły specjalne wagony, tylko dla rowerów oraz przy okazji wózków inwalidzkich oraz dziecięcych. Przedtem w jednym wagonie przewozić można było maksymalnie 22 rowery, teraz mieści się w nim aż 46! Przy wielu stacjach kolejowych działają warsztaty rowerowe, z których można skorzystać w razie awarii lub nagłej potrzeby kupna jakichś części.

Podobnie bicykle można także przewozić w metrze, w wodnych autobusach (Københavns Havnebusser) oraz S-busach – zawsze jednak za dodatkową opłatą 12 koron. Co ciekawe, każda taksówka w Kopenhadze zazwyczaj jest wyposażona w rowerowy bagażnik, gdyż jest to normalne iż sporo pasażerów życzy sobie, aby taryfiarz przewiózł także ich rower.

Parkowanie rowerów w Kopenhadze

Sprawa nie jest aż tak oczywista jakby się mogło wydawać i fakt faktem, zaparkowanie 2 kółek w stolicy Danii stwarza niestety najwięcej trudności. Generalnie przymocowanie roweru do ławki, drzewa czy jakiegokolwiek słupa jest nielegalne; bicykl można przypiąć jedynie do specjalnie w tym celu przeznaczonego stojaka. Problemem jest jednak zbyt mała ilość takich stanowisk – w Kopenhadze jest 560 tysięcy rowerów (ludzi zaś 559 tysięcy, nieprawdopodobne!) i tylko 48 tysięcy parkingowych stojaków. Władze miasta zdają sobie sprawę, iż jest to poważny mankament, dlatego robią co mogą, by tę niekorzystną sytuację poprawić – do 2025 r. przygotowano skuteczny program, którego celem jest zwiększenie rowerowych podpórek.

Wypożyczenie roweru w Kopenhadze

W królewskim mieście rowerów nie może oczywiście zabraknąć publicznego systemu wypożyczania bicyklów za darmo. W Kopenhadze działa on od 2013 r., czyli wcale nie tak dawna. Przyczyna jest bardzo prosta – prawie każdy mieszkaniec stolicy Danii ma swój własny rower. System zdecydowano się jednak wprowadzić z 2 powodów: aby ułatwić zwiedzanie i przemieszczanie się turystom oraz aby zapobiec kradzieżom rowerów. Nazywa się on GoBike i liczy ponad 1200 rowerów przypiętych na 125 parkingach – wszystkie są lekkie, z aluminiową ramą, regulowanym siodełkiem i kierownicą oraz uwaga… systemem GPS! System GoBike nie wymaga wcześniejszej rejestracji internetowej, wystarczy wrzucić do automatu 20 DKK, które są zwracane po ponownym przypięciu roweru. Rowery GoBike są jednak dostępne od połowy kwietnia do końca listopada i można się na nich przemieszczać jedynie w obrębie Kopenhagi.

Alternatywą jest wynajęcie roweru w prywatnej wypożyczalni, jakich w całej Danii jest mnóstwo. Można to zrobić w wielu hostelach, w Informacji Turystycznej albo na stacjach kolejki podmiejskiej S-tog. Koszt wynosi ok. 40-50 duńskich koron dziennie, 300 koron tygodniowo, zaś kaucja zawsze ok 200 DKK. Przedstawiamy kilka polecanych wypożyczalni:

1. Baisikeli – co w języku suahili oznacza „rower”. Ideą wypożyczalni jest „Rower dla każdego, nawet najbiedniejszego!”. Adres: Ingerslevsgade 80
Oficjalna strona: www.cph-bike-rental.dk

2. Bicycle Innovation Lab – dobre miejsce dla testerów, pragnących wypróbować nowe technologiczne rozwiązania. Do wypożyczenia prototypy, których normalnie nie znajdziecie na ulicach Waszego miasta (np. velomobil Leitra). Adres: Prismen, Holmbladsgade 71
Oficjalna strona: www.bicycleinnovationlab.dk

3. Bikify – adres: Øster Farimagsgade 29
Oficjalna strona: www.bikify.dk

4. Copenhagen Bicycles – wypożyczalnia przy kanale portowym Nyhavn (nazwa oznacza dosłownie „nowy port”). Stamtąd rozpoczynają się liczne wycieczki rowerowe organizowane przez tę firmę. Adres: Nyhavn 44
Oficjalna strona: www.copenhagenbicycles.dk

5. Københavns Cykelbørsen – najstarsza, największa i chyba najbardziej znana wypożyczalnia w stolicy Danii. Działa już od… Uwaga, 1881 roku! Przewodnicy wycieczek rowerowych są znakomicie przygotowani – gadają w 4 językach! Adres: Gothersgade 157
Oficjalna strona: www.cykelboersen.dk

6. Velorbis – coś dla fashionistów. Rowery oferowane przez tę wypożyczalnię mega eleganckie, mega designerskie i mega ekologiczne. Na pewno nie przejedziesz niezauważony! Adres: Nørre Farimagsgade 63
Oficjalna strona: www.velorbis.com

7. Rent A Bike – nazwa mówi sama za siebie. Firma ma 2 filie: w Kopenhadze oraz w znajdującej się na północy satelicie, Østerbro. Oprócz wypożyczalni działa tu również sklep oraz warsztat rowerowy. Adres: Oslo Plads 9
Oficjalna strona: www.oesterport-cykler.dk

8. Rentyourbikehere.dk – wypożyczalnia + biketoury (m.in. kopenhaska starówka, pomnik syrenki, szlakiem H.C. Andersena, Wolne Miasto Christiania, browar Carlsberga oraz ogród botaniczny). Adres: Nørregade 30
Oficjalna strona: rentyourbikehere.dk/index.html

Rowery w duńskim sektorze publicznym

W Kopenhadze z rowerów korzystają nie tylko ludzie dojeżdżający do pracy czy szkół, ale również ci, świadczący usługi publiczne. Listonosze, rykszarze, mobilni sprzedawcy, policja, a nawet sprzątacze – wszyscy oni korzystają ze specjalnie wyposażonych rowerów i dzięki nim mogą znaleźć się w wielu niedostępnych miejscach o wiele szybciej i bezpieczniej. W 2012 r. duńska poczta wyposażyła swoich listonoszów i kurierów w nowoczesne i bardzo ekologiczne bicykle wspomagane napędem elektrycznym, co dało im wygraną w konkursie na „Innowacyjność Roku”. Patrole policji, które również przemieszczają się na rowerach są dzięki temu lepiej zauważalne przez mieszkańców i według sondaży „bardziej przyjazne”. Na rowerach doskonale radzą sobie także sprzedawcy rozmaitych przekąsek oraz zimnych i gorących napojów – ich wehikuły są dodatkowo wyposażone w lady z przenośnymi palnikami do przygotowywania np. naleśników, w blendery do robienia koktajli i smoothies, w ekspresy do kawy oraz w małe lodówki gdzie trzymane jest np. świeżo przygotowane sushi. Liczba takich rowerów z przekąskami i napojami zwiększyła się zwłaszcza po roku 2007, kiedy to uchwalono liberalizację handlu obnośnego.

Aktualne i planowane ścieżki rowerowe na mapie Kopenhagi. Źródło: www.kk.dk Szacuje się, że w 2015 r. aż 50% Duńczyków będzie dojeżdżało rowerami. Czas pokaże czy ten prawdziwy, ekologiczny rekord na skalę światową zostanie osiągnięty. Co jeszcze bardziej zaskakuje, pobudką, którą kierują się kopenhażanie wcale nie jest ekologia, lecz po prostu wygoda jazdy na rowerze, większa niż jakimikolwiek innymi środkami lokomocji. My trzymamy za Danię kciuki i bardzo popieramy!

Przydatne linki dla kolarzy w Kopenhadze:

http://gobike.com/ – oficjalna strona darmowego systemu wypożyczania rowerów.

http://presentations.thecyclistwebhouse.com/The_Third_Wave_of_Cyclists/Presentation%20-%20Third%20Wave%20of%20Cycling%20-%20BCCC/BCCC%20Presentation%20-%20Copenhagen%20-%20Cycling%20Facilities%20Design%20Approaches%20-%20Version%20Condensed.pdf – bardzo fajna prezentacja w PDF-ie jak wyglądają kopenhaskie ścieżki rowerowe i mnóstwo innych udogodnień dla kolarzy. Lektura długa, acz wyczerpująca temat.

http://subsite.kk.dk/sitecore/content/Subsites/CityOfCopenhagen/SubsiteFrontpage.aspx?element=header – anglojęzyczna wersja strony Urzędu Miasta Kopenhagi. Wszelkie informacje na temat rowerów +mapka ścieżek do pobrania dostępne są w zakładce „Living in Copenhagen” → „City and Traffic”.

http://www.cyclecopenhagen.dk/cc/master.php – wspaniała strona typu „Jak Dojadę”, wystarczy wpisać punkt startu i stopu, a następnie określić czy zależy nam na jak najbardziej bezpiecznym, szybkim, ekologicznym czy interesującym szlaku. Już po chwili trasa pokaże się na mapie.

Dla zainteresowanych w temacie mamy porady na temat poruszania się po innych europejskich miastach: Amsterdamie, Paryżu oraz Barcelonie.