Klęska imperium rosyjskiego w I wojnie światowej doprowadziła do przejścia władzy przez komunistów i utworzenia ZSRR. Krwawe rządy Stalina (1924-1953) wzmocniły pozycję Rosji wśród innych republik, ale kosztowały dziesiątki milionów istnień ludzkich. Radziecka gospodarka i społeczeństwo przez dziesięciolecia trwała w zastoju, dopiero sekretarz generalny Michaił Gorbaczow (1985-91), aby unowocześnił komunizm, wprowadził „głasnost” i „pieriestrojkę” (jawność i restrukturyzację), nieumyślnie uruchamiając proces, który w 1991 roku doprowadził do rozpadu ZSRR na 15 niezależnych republik. Od tego czasu Rosja zmaga się z problemami usiłując stworzył demokratyczny system polityczny i wprowadził gospodarkę rynkową, które mają zastąpić centralnie sterowaną komunistyczną gospodarkę i politykę.
Klęska imperium rosyjskiego w I wojnie światowej doprowadziła do przejścia władzy przez komunistów i utworzenia ZSRR. Krwawe rządy Stalina (1924-1953) wzmocniły pozycję Rosji wśród innych republik, ale kosztowały dziesiątki milionów istnień ludzkich. Radziecka gospodarka i społeczeństwo przez dziesięciolecia trwała w zastoju, dopiero sekretarz generalny Michaił Gorbaczow (1985-91), aby unowocześnił komunizm, wprowadził „głasnost” i „pieriestrojkę” (jawność i restrukturyzację), nieumyślnie uruchamiając proces, który w 1991 roku doprowadził do rozpadu ZSRR na 15 niezależnych republik. Od tego czasu Rosja zmaga się z problemami usiłując stworzył demokratyczny system polityczny i wprowadził gospodarkę rynkową, które mają zastąpić centralnie sterowaną komunistyczną gospodarkę i politykę.
Informacje ogólne
Ludność: W Rosji mieszka 142 900 000 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 8,5 mieszk./km².
Powierzchnia kraju: Powierzchnia Rosji wynosi 17 075 200 km².
Strefa czasowa: GMT od +2 do +12
Przepisy prawne
Posiadanie narkotyków, nawet w minimalnej ilości na własny użytek, a także innych środków psychotropowych jest uważane za przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności (posiadanie do 3 lat, handel – od 8 do 20 lat). Sankcje za innego rodzaju przestępstwa: kradzież w zależności od wartości szkody – do 10 lat, rozbój – od 3 do 15 lat, gwałt – od 3 do 15 lat, przemyt dzieł sztuki i waluty – od 6 miesięcy do 12 lat pozbawienia wolności. Podczas poruszania się poza miejscem zamieszkania należy mieć przy sobie dokumenty. Obowiązuje ustawa o zakazie spożywania alkoholu w miejscach publicznych.
Ubezpieczenia
Osoby podróżujące samochodem muszą wykupić ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczenie OC można wykupić u licznych agentów ubezpieczeniowych działających w rejonie przejść granicznych. Wskazane jest wykupienie ubezpieczenia zdrowotnego. Zielona karta nie jest honorowana.
Bezpieczeństwo
Występuje spore zagrożenie przestępczością pospolitą (kradzieże, napady rabunkowe, włamania, oszustwa i pobicia). Nie należy zachowywać się w taki sposób, który by sugerował, że mamy przy sobie większą sumę pieniędzy, zwłaszcza w takich miejscach jak hotele, restauracje, stacje benzynowe itp. Należy unikać przygodnych znajomości, nie wdawać się w przygodne interesy, zabierać przypadkowych pasażerów, korzystać z zaproszeń do prywatnych mieszkań nieznanych bliżej osób, a także korzystać z poczęstunku alkoholem. Sugeruje się, by większe sumy pieniędzy, bilety, dokumenty i kosztowności przechowywać w skrytkach hotelowych. Najlepiej mieć przy sobie jedynie niezbędne kwoty oraz korzystać z kart kredytowych. Nie należy samotnie spacerować i podróżować samochodem nocą oraz zatrzymywać się poza parkingami i oznaczonymi miejscami postojowymi.
Cło, wizy, paszport
Od 1 października 2003 r. obowiązują zasady wjazdu na podstawie wiz określone w polsko-rosyjskiej umowie międzyrządowej o warunkach podróży obywateli obu państw. Okres ważności paszportu powinien obejmować co najmniej okres zamierzonego pobytu. Przy wjeździe do Rosji nie ma obowiązku okazania biletu powrotnego ani określonej kwoty pieniędzy. Obywatele polscy, którzy mają ważne bilety uprawniające do podróży do państwa docelowego lub inne dowody potwierdzające tranzytowy cel podróży i dokumenty uprawniające do wjazdu do państwa docelowego, na ich podstawie oraz na podstawie ważnego dokumentu stwierdzającego tożsamość przejeżdżają przez terytorium Rosji bez obowiązku posiadania wiz tranzytowych. W takich przypadkach okres pobytu na terytorium Rosji nie może być dłuższy niż 10 dni, licząc od dnia wjazdu, w ramach ważności wizy kraju docelowego. Zasada ta nie ma zastosowania w odniesieniu do terytorium Obwodu Kaliningradzkiego przy przejazdach tranzytowych do Republiki Litewskiej. Obywatele polscy mający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony lub kartę stałego pobytu na terenie Rosji na ich podstawie oraz na podstawie ważnego dokumentu stwierdzającego tożsamość wjeżdżają, przebywają i wyjeżdżają z Rosji bez obowiązku posiadania wiz. Na granicy należy wypełnić kartę migracyjną, która jest następnie podstawą do zameldowania w miejscu pobytu. Obywatele polscy, którzy w trakcie pobytu w Rosji utracili dokumenty stwierdzające tożsamość, mogą opuścić ten kraj na podstawie nowych dokumentów wydanych przez przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny, bez obowiązku uzyskania wiz wyjazdowych. Obywatelom polskim zamieszkałym na stałe w Polsce przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne Rosji mogą wydawać bezpłatne wizy, w tym uprawniające do nieograniczonej liczby wjazdów z ważnością do jednego roku, ważne tylko na podróż do Obwodu Kaliningradzkiego Federacji Rosyjskiej, bez obowiązku przedstawienia zaproszenia. Taka wiza, zawierająca adnotację prigranicznyj obmien, nie daje prawa wjazdu do innych części Rosji. Uprawnia ona do pobytu nie przekraczającego 72 godzin. Przedłużenie tego okresu może nastąpić jedynie w przypadku zamieszkiwania w jednym z hoteli z prawem do przyjmowania cudzoziemców (ich wykaz zamieszczony jest na stronie internetowej Konsulatu Generalnego RP w Kaliningradzie: www.polkonkaliningrad.ru) lub w wyjątkowych sytuacjach – w trybie rejestracji w organach spraw wewnętrznych. Przekroczenie pobytu poza wskazany okres karane jest grzywną nakładaną przez milicję lub służbę ochrony granicy oraz automatycznym wydaleniem z terytorium Rosji, bez możliwości odwołania. Cudzoziemcy, w tym obywatele polscy, zamierzający wyjechać z Obwodu Kaliningradzkiego do Polski przez drogowe przejścia graniczne narażeni są na długotrwałe, sięgające nawet 6 dni, oczekiwanie w kolejce na wjazd na teren przejścia granicznego, w bardzo trudnych warunkach socjalnych. Oszuści – za nieformalną opłatą – oferują możliwość przekroczenia granicy poza kolejnością; jest to działanie całkowicie bezprawne. Nie zaleca się wykorzystywania terytorium Obwodu Kaliningradzkiego do przejazdów tranzytowych do Republiki Litewskiej.
Restrykcje celne nie odbiegają od powszechnie przyjętych standardów. Przy czasowym wwozie do Rosji środka transportu na okres do 2 miesięcy odprawy celnej należy dokonać w granicznym urzędzie celnym. W ruchu lądowym między RP a Rosją kontrola graniczna i celna odbywa się na granicy polsko-białoruskiej; wyjątek stanowią samochody ciężarowe (tiry), które podlegają oddzielnej kontroli celnej na granicy białorusko-rosyjskiej. Od osób udających się do Rosji przez Białoruś samochodem osobowym nie będącym ich własnością wymagane jest wpłacenie do kasy białoruskiego urzędu celnego kwoty gwarancyjnej w wysokości od 500 do 1000 USD. Przy powrocie do Polski kaucję można odebrać w urzędzie, który ją pobrał, w godzinach jego urzędowania. Warunkiem posługiwania się takim samochodem jest pełnomocnictwo od właściciela pojazdu, przetłumaczone na język rosyjski. Przy wjeździe do Rosji należy deklarować wszystkie przewożone pieniądze oraz wartościowe przedmioty (biżuteria, telefony komórkowe, aparaty fotograficzne, kamery itp.) oraz dopilnować, aby celnik podpisał, ostemplował i zwrócił deklarację. Wywóz waluty w kwocie do 3 tys. USD możliwy jest bez deklarowania, kwoty od 3 do 10 tys. USD należy wpisać do deklaracji celnej. Przy wywozie kwot powyżej 10 tys. USD należy je zadeklarować oraz okazać wyciąg bankowy stwierdzający źródło pochodzenia pieniędzy. Przy wwozie, by uniknąć ewentualnych problemów, zaleca się deklarowanie kwot powyżej 1 tys. USD. Bez opłat celnych można wywozić: wyroby alkoholowe – 2 l, papierosy – 200 szt., cygara – 50 szt., czarny i czerwony kawior – 250 g, szlachetne gatunki ryb – 2 kg. Wywóz dzieł sztuki (przedmiotów muzealnych) możliwy jest jedynie za okazaniem zezwolenia Ministerstwa Kultury Rosji, przy czym funkcjonariusze urzędów celnych często stosują rozszerzoną interpretację tego, co jest dziełem sztuki.
Meldunek
Po przyjeździe do Rosji należy bezwzględnie dopełnić obowiązku meldunkowego (rejestracji), najpóźniej w terminie 3 dni roboczych od dnia wjazdu. Organem meldunkowym jest właściwy terytorialnie dla miejsca pobytu oddział OWIR. Goście hotelowi meldowani są za pośrednictwem recepcji. Za brak wymaganego meldunku grozi grzywna, a w razie dłuższego pobytu bez zameldowania nawet wydalenie. Hotele i podmioty świadczące usługi hotelarskie mają prawo przyjmować cudzoziemców, którzy utracili dokumenty tożsamości i uzyskali w swoim przedstawicielstwie nowe dokumenty na wyjazd z Rosji, na okres do 10 dni, licząc od dnia wydania nowych dokumentów.
Komunikacja
Z wyjątkiem oznaczonych specjalnych stref wojskowych poruszanie się po Rosji nie podlega ograniczeniom. Na terenie Obwodu Kaliningradzkiego cudzoziemcy mają zakaz wjazdu do Bałtijska; przy wjeździe na teren Mierzei Kurońskiej obowiązuje opłata ekologiczna. Po pozostałym terytorium Obwodu Kaliningradzkiego można się poruszać bez przeszkód z wyjątkiem 2 km strefy przygranicznej wzdłuż wszystkich granic Obwodu, do której wstęp wymaga przepustki organów spraw wewnętrznych. Należy unikać wypraw w rejony konfliktów (dotyczy to zwłaszcza północnego Kaukazu) – zdarzają się uprowadzenia i porwania dla okupu.
Informacje dla kierowców
W przypadku krótkiego pobytu nie jest wymagane międzynarodowe prawo jazdy. Przy dłuższym pobycie zaleca się jego posiadanie. W przypadku posługiwania się polskim prawem jazdy zalecane jest posiadanie jego oficjalnego tłumaczenia na język rosyjski, gdyż zdarza się, że miejscowi funkcjonariusze milicji nie znają alfabetu łacińskiego i mogą kwestionować przedstawiony dokument. Zaleca się tankować samochody (zwłaszcza na prowincji) w markowych stacjach benzynowych, lepiej nie kupować taniego paliwa, gdyż może uszkodzić silnik. Mogą występować problemy z dostępem do wiarygodnego serwisu pojazdów lepszych marek. Stan większości dróg pozostawia wiele do życzenia, piesi i kierowcy nie przestrzegają przepisów drogowych. W Obwodzie Kaliningradzkim występują specyficzne ograniczenia szybkości: 40 km/ godz. na obszarze zabudowanym i 70 km/godz. na obszarze nie zabudowanym.
Zdolności płatnicze
Pieniądze można wymieniać bez ograniczeń w bankach i kantorach, ale niektóre z nich, np. w Obwodzie Kaliningradzkim, wymagają okazania paszportu. Należy wystrzegać się wymiany poza kantorami i bankami, mimo lepszego kursu, gdyż można otrzymać fałszywe banknoty. Bankomaty przyjmują karty płatnicze światowych sieci. Banki pośredniczą w transferze z zagranicy pieniędzy dla osób prywatnych.
Zalecane szczepienia, higiena
Występuje zagrożenie AIDS, gruźlicą i chorobami układu pokarmowego (zwłaszcza na prowincji). Odnotowano ogniska ptasiej grypy. Zalecane są szczepienia przeciwko dyfterytowi, tężcowi, gruźlicy, żółtaczce typu A i B oraz chorobie wywołanej przez ukąszenie kleszczy. Między RP a Rosją obowiązuje umowa gwarantująca wzajemną bezpłatną pomoc medyczną w razie nagłych wypadków i zachorowań. W przypadku dłuższego leczenia i skomplikowanych zabiegów należy jednak liczyć się z koniecznością pokrycia ich kosztów oraz zakupu drogich lekarstw i preparatów.
Temperatura powietrza
| Rok | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | |
| Moskwa | 4,4° | -9° | -7,7° | -2,2° | 5,5° | 12,1° | 15,4° | 17° | 16° | 9,9° | 3,8° | -2,2° | -6° |
| Soczi | 13,8° | 5° | 6° | 7,6° | 12° | 15,4° | 19,8° | 22° | 22° | 19,2° | 15° | 10,5° | 7 ° |
| Irkuck | -0,5° | -20° | -17° | -8,9° | 1,1° | 8,2° | 14,3° | 16,5° | 15° | 8,8° | 0° | -9,5° | -16° |
| Ufa | 3,3° | -13° | -12,6° | -5° | 5,5° | 13° | 17,6° | 19° | 17° | 11,6° | 2,7° | -5° | -10° |
| Nowosibirsk | 1,6° | -15° | -15° | -7° | 2,2° | 10,5° | 16,5° | 19° | 16° | 10,5° | 2,2° | -7,7° | -13° |
Klimat Rosji
Ze wzglęgu na bardzo dużą rozciągłość równoleznikową i południkową warunki klimatyczne Rosji są bardzo zróżnicowane.
W europejskiej części Rosji średnie temperatury stycznia rosną w kierunku zachodnim, od -10°C w Moskwie do -6°C przy granicy z Białorusią. Dodatnie temperatury stycznia występują przy Morzu czarnym np. Soczi.
Na Wyżynie Środkowosyberyjskiej średnie temperatury stycznia wynoszą poniżej -40°C. Absolutne minimum zostało zarejestrowane w osadzie Ojmiakon -71°C.
Rozkład średnich temperatur lipca ma rozkład zbliżony do równoleżnikowego i wzratsa posuwając się od północy, gdzie na wyspach arktycznych wynosi 3°C. Przebieg izotermy lipca 10°C biegnie w pobliżu północnych wybrzeży kontynentu europejskiego od półwyspu Kanin po ujście Obi, deltę Leny do dolnego biegu Anadyru, gdzie izoterma załamuje się i ostro skręca na południe w pobliże wybrzeże Kamczatki i Kuryli.
Druga iztoterma lipca 17%deg;C, biegnie od okolic Sankt Petersburga po środkowy bieg Obi, po okolice Jakucka, gdzie gwałtownie skręca na południe w kierunku dolnego Amuru.
Średnie temperatury lipca przekraczające 20°C występują jedynie w okolicacj ujścia Wołgi od linii Woroneż – Samara – przedgórza Ałtaju.
Roczna suma opadów atmosferycznych kształtuje się następująco:
– 500-750 mm – część europejska i Syberia Zachodnia
– 200-300 mm – Syberia Wschodnia
– 1500 mm – wybrzeża Kamczatki i czarnomorskie wybrzeża Kaukazu
– 150-300 mm – rejon ujścia Wołgi
Kuchnia Rosyjska
Kuchnia Rosyjska jest bardzo ciekawa oraz osobliwa ze względu na wiele wpływów z Europy oraz z Azji. Sztuka kulinarna w Rosji sięga VI wieku p.n.e. W tym czasie żołnierze piechoty mongolskiej przynieśli wiele zwyczajów ze swoich stron, miedzy innymi to dzięki nim nauczyliśmy się zakwaszać mleko bez tej sztuki nie mieli byśmy np. tak teraz rozpowszechnionych jogurtów, kwaszone były również inne produkty miedzy innymi kapusta czy buraki.
Niezwykły kwaśno słodki smak ma wiele potrawach kuchni rosyjskiej, miedzy innymi tak zwany Szczi (kapuśniak) jest to jedno z głównych dań tej kuchni znane od ponad 1000 lat, szczególnie w północnych oraz centralnych regionach Uralu, i na Syberii. Jest kilka rodzajów Szczi między innymi z mięsem oraz z samą cebulą (postne), z mała ilością soku z jabłek, z dużą ilością soku z kapusty, wszystkie te dodatki wpływają na tak zmienny ale jakże wspaniały smak tej potrawy.
Na kuchnie rosyjską miały wpływ również inne kuchnie np. kuchnia francuska – było to spowodowane modą jaka panowała w XIX wieku na wszystko co francuskie.
Kuchnia rosyjska jest zróżnicowana jak i klimat jaki panuje w tym kraju. W regionach długo skutych lodem (Ural, Syberia, Kamczatka) gotowane są dania o wysokiej zawartości kalorii. Jednym z takich dań są pielmieni z rodziny wareników polewane śmietaną (pierogi) których przygotowuje się setki sztuk na jeden posiłek.
Sztuka kulinarna jest bardzo rozpowszechniona w całej Rosji. Główne potrawy to przede wszystkim bliny, zupa Solianka, danie mięsne Boeuf Strogonow czy uzbecki płow.
Zagrożenia zdrowotne w Rosji
Występuje zagrożenie AIDS oraz chorobami układu pokarmowego (szczególnie na prowincji). Zalecane są szczepienia przeciwko dyfterytowi, wirusowemu zapaleniu wątroby, tężcowi, żółtaczce. Między ministerstwami zdrowia RP i FR obowiązuje porozumienie gwarantujące wzajemną bezpłatną pomoc medyczną w razie nieszczęśliwych wypadków i nagłych zachorowań.
Ubezpieczenia w Rosji
Żadne z polskich towarzystw ubezpieczeniowych nie posiada przedstawicielstw w FR, a więc jedyną skuteczną ochronę daje polisa tych towarzystw, które mają porozumienia o wzajemnym reprezentowaniu swoich interesów z rosyjskimi ubezpieczycielami.
Kod telefoniczny
Kod telefoniczny +7
Elektryczność
Elektryczność: 220V / 50 Hz
Placówki dyplomatyczne
Ambasada Federacji Rosyjskiej
ul. Belwederska 49, 00-761 Warszawa
tel. 621 34 53, 621 55 75, 621 59 54
fax 625 30 16
e-mail: embassy@russia.internetdsl.pl
Internet: www.poland.mid.ru
Wydział Konsularny
ul. Belwederska 25 C, 00-761 Warszawa
tel. 849 51 11
fax 849 40 85
e-mail: korfwaw@mail.ru
Przedstawicielstwo Handlowe
ul.Belwederska 25, 00-761 Warszawa
tel. 849 58 17, 849 46 80
fax 849 04 63
e-mail: brhrosji@poczta.onet.pl,
rostorg@neostrada.pl
Ambasada RP
ul. Klimaszkina 4, 123557 Moskwa
tel. centrala (0-07-095) 231 15 00
sekretariat 231 15 36, 231 15 11
fax. 231 15 15, 231 15 55
tel. satelitarny 234-40-23
e-mail: embassy@polandemb.ru
www: www.polandemb.ru
Wydział Konsularny
adres – j.w.
tel. 231 15 50
fax. 231 15 55
e-mail: konsulatmoskwa@comail.ru
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
adres – j.w.
tel. 231 16 11
fax: 231 16 15, 254 34 22
e-mali: poland@polweh.ru
www.polweh.ru
Konsulat RP w Sankt Petersburgu
ul. 5-a Sowietskaja 12/14, 191036 Sankt Petersburg
tel. (0-07-812) 3363-140; 3363-141
fax. 274-43-18
e-mail: konsgenrp@peterlink.ru , konsulat@konsulatrp.ru
www.konsulatrp.ru
Konsulat RP w Kaliningradzie
Kasztanowa Aleja 51, 236000 Kaliningrad
tel. (0-07-0112) 27-35-77, 95-04-19, 95-65-51
tel./fax. 95-54-36
adres do korespondencji:
ul. Hozjusza 1, 14-500 Braniewo, skr. poczt. 20
e-mail: polkon@baltnet.ru
www.polkon-kaliningrad.ru
Konsulat RP w Irkucku
ul. Suche Batora 18 (IIp)
664003 IRKUCK
tel. (0-07-3952) 288-010
fax. (0-07-3952) 288-012
e-mail: kgirkuck@sovintel.ru
