Wakacje jeszcze się dobrze nie zaczęły, a już w czerwcu 2016 r. śmierć w wyniku utopienia poniosło 35 osób. Ciepłe dni zachęcają do plażowania i kąpieli, a okres wolny od pracy i nauki sprzyja błogiemu leniuchowaniu. Z głową w chmurach, czasem zapominamy, że lepiej twardo stąpać po ziemi, zachować rozsądek i nie ulegać chwili.
Rokrocznie ratownicy i policja apelują o rozwagę podczas wypoczynku nad wodą. Niestety, statystyki są nadal zatrważające: w 2014 r. utonęło aż 646 osób! W roku 2015 zanotowano 367 takich przypadków, z czego aż 270 w lipcu i sierpniu – najcieplejszych okresach w roku, kiedy najwięcej osób cieszy się zasłużonym urlopem i nad wodą szuka schronienia przed wysokimi temperaturami i słońcem. Jednak jezioro czy morze to nie tylko relaks i aktywny wypoczynek, lecz także wiele zagrożeń. O tragedię nietrudno, dlatego warto przypomnieć sobie zasady bezpiecznego plażowania.
1. Korzystaj ze sprawdzonych kąpielisk
Najlepiej wybierać te jeziora, stawy, zalewy, rzeki czy morskie wybrzeża, gdzie nad bezpieczeństwem plażowiczów czuwają ratownicy WOPR-u. Nie należy korzystać ze zbiorników wodnych, których nie znamy, a w szczególności z tych, przy których znajdują się tabliczki ostrzegawcze oraz zakazujące kąpieli (np. w pobliżu mostów, portów i przystani).
2. Zapoznaj się ze znakami i zasadami obowiązującymi w danym miejscu
Zanim rozłożysz koc, sprawdź, gdzie znajduje się stanowisko ratownika i punkt pierwszej pomocy przedmedycznej. Zwróć uwagę na powiewające przy brzegu flagi – biała zezwala na kąpiel, czerwona oznacza, że jest ona niedozwolona (np. z powodu niesprzyjającej pogody, sztormu etc.).
3. Asekurujcie się nawzajem
Nad wodę najlepiej wybrać się z kimś. Warto, by druga osoba zawsze miała nas na oku, a my ją. Szczególną opieką należy otoczyć dzieci, które pod żadnym pozorem nie powinny same wchodzić do wody, zostawać na kocu albo plaży, ani oddalać się bez pozwolenia opiekunów. Przydatnym zabezpieczeniem dla maluchów, które wciąż uczą się pływać, nie czują się pewnie na wodzie lub po prostu mogą stracić siły podczas długiej zabawy, będzie dmuchane koło lub rękawki.
4. Nie skacz do wody
Skoki to frajda i pokaz umiejętności pływackich, ale pod żadnym pozorem nie należy robić tego w miejscach, w których jest to zakazane, oraz gdy nie znamy głębokości i struktury dna zbiornika wodnego. Może zdarzyć się, że natrafimy na dno skaliste lub muliste – taki skok może zakończyć się urazem kręgosłupa czy mózgu, zaplątaniem w wodorosty i utonięciem lub nawet śmiercią na miejscu. Popisom i brawurze lepiej powiedzieć stanowcze „Nie!”, nawet jeśli znajomi gorąco zachęcają, byś pokazał, na co cię stać.
5. Nie pij alkoholu!
To w zasadzie jedna z podstawowych reguł bezpiecznego i odpowiedzialnego wypoczynku nad wodą. Nie wolno wchodzić do niej nawet po wypiciu najmniejszej ilości alkoholu (a także po zażyciu środków psychoaktywnych). Spożywanie „procentów” nie jest wskazane również wtedy, gdy chcesz jedynie poopalać się na plaży. Alkohol nie tylko osłabia koncentrację i wydolność organizmu, ale też – w połączeniu z wysokimi temperaturami – może doprowadzić do zasłabnięcia i wielu innych przykrych konsekwencji, włącznie z utratą świadomości i śmiercią.
Absolutną trzeźwość należy zachować także podczas pływania rowerem wodnym, kajakiem czy inną jednostką. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami: „Zabrania się prowadzenia w ruchu wodnym statku lub innego obiektu pływającego, niebędącego pojazdem mechanicznym, osobie znajdującej się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka”. Określenie „po zażyciu” oznacza, że karę grzywny (w kwocie nawet 2 tys. zł!) może zapłacić osoba, w której organizmie znajduje się „zaledwie” 0,2 promila alkoholu.
Co roku słyszymy i czytamy apele o tym, by nie spożywać alkoholu nad wodą. Oglądamy przejmujące spoty reklamowe, a mimo to w praktyce zdarza się, że skusimy się na jedną, a potem następną butelkę. Szczególnie podatne na sięgnięcie po alkohol są osoby, które bawią się nad wodą w gronie znajomych. Jezioro, piękna pogoda, miła atmosfera, kiełbaski z grilla, do tego piwo, to częsty scenariusz, który miewa czarne zakończenie.
– Jak pokazują statystyki policyjne, średnio 20 – 40% utonięć dotyczy osób nietrzeźwych – mówi radca prawny Artur Klimkiewicz, którego kancelaria specjalizuje się w sprawach o odszkodowanie z tytułu uszczerbków na zdrowiu i wypadków. – Potem takie osoby albo ich rodziny, chcące otrzymać odszkodowanie i zadośćuczynienie za wypadek lub tragiczną śmierć osoby bliskiej, mają trudności, ponieważ spożywanie alkoholu może być potraktowane przez ubezpieczyciela lub sąd jako przyczynienie się do wypadku. A to automatycznie obniża wysokość stosownego odszkodowania. Nierzadko powoduje też, że postępowanie odszkodowawcze bardzo się komplikuje. Dla jego szczęśliwego i szybkiego zakończenia niezbędna jest wówczas pomoc radcy prawnego, który na drodze sądowej będzie starał się o przyznanie poszkodowanym należnej rekompensaty finansowej – wyjaśnia mecenas.
6. Nie wchodź od razu do wody po dłuższym pobycie na słońcu
Po opalaniu, kiedy organizm przez długi czas był poddawany działaniu intensywnych promieni słonecznych, najbezpieczniej zanurzać ciało powoli: zamoczyć kostki, potem nogi do kolan, ochlapywać się delikatnie wodą w wyższych partiach ciała. Dzięki temu unikniesz wstrząsu termicznego. Kiedy organizm przywyknie do innej temperatury, możesz się zanurzyć.
7. Odczekaj 30 minut po posiłku zanim wejdziesz do wody
Dlaczego? Ponieważ zarówno wysiłek fizyczny, jak i obfite, tłuste czy spożyte za szybko jedzenie mogą doprowadzić m.in. do bolesnej kolki jelitowej. Konsekwencje ostrego bólu brzucha mogą być tragiczne, dlatego lepiej nie bagatelizować tego zalecenia.
8. Pamiętaj o zabezpieczeniu
Dla własnego bezpieczeństwa nigdy nie wypływaj materacem na środek jeziora czy z dala od brzegu morza. Pływając rowerem wodnym, kajakiem czy łódką, zawsze zakładaj kapok – niezależnie od tego, jak bardzo doświadczonym i pewnym siebie pływakiem jesteś. W upalne dni zadbaj o optymalne nawodnienie, najlepiej pić zwykłą wodę. Pamiętaj też o kremie z wysokim filtrem UV, okularach przeciwsłonecznych i nakryciu głowy.
9. Pozostaw po sobie porządek
Banalne, a jednak warto o tym przypomnieć. Śmieci, takie jak niedojedzona żywność, plastikowe, szklane czy metalowe opakowania, wszelki puszki i woreczki, spakuj do reklamówki i wynieś do śmieci. Pozostaw miejsce tak czyste, jakim sam je zastałeś.
10. Uważaj na siebie i innych
Zwykle nie jesteśmy jedynymi osobami, które w ciepły dzień szukają ochłody nad wodą. Nawet jeśli nie znasz tych ludzi, pamiętaj, że i ty jesteś odpowiedzialny za ich bezpieczeństwo. Gdy widzisz osobę, która potrzebuje pomocy – udziel jej sam, o ile nie zagraża to twojemu życiu i zdrowiu, lub natychmiast wezwij ratownika. Pamiętaj, że niedopuszczalne jest popychanie czy wrzucanie do wody osób stojących na kładkach i pomostach, a także podtapianie i ochlapywanie wodą innych pływających. Nigdy nie daj się zwieść namowom ludzi, byś zrobił coś ryzykownego, ani sam ich do tego nie namawiaj. Nie zapominaj również, że plaża to idealne miejsce dla złodziei – nie zabieraj z sobą cennych przedmiotów i dużej ilości pieniędzy, a jeśli już koniecznie musisz, zadbaj o to, by nad bagażami zawsze ktoś czuwał.
W razie zagrożenia wezwij pomoc: zawołaj ratownika lub zadzwoń na numer alarmowy 112, 997 lub 999.
Zadbaj o bezpieczne wakacje i baw się dobrze!